[OPIS] Pisanosaurus (pisanozaur)

Wszystko o "ptasich stopach" i dinozaurach ptasiomiednicznych nie należących do niżej wymienionych grup
Awatar użytkownika
nazuul
Moderator
Moderator
Posty: 8244
Rejestracja: 3 grudnia 2007, o 19:51

[OPIS] Pisanosaurus (pisanozaur)

Post autor: nazuul »

Pisanosaurus (pisanozaur)

długość: 1 m
masa: 3-9 kg
miejsce: Argentyna - prowincja La Rioja (środkowe warstwy formacji Ischigualasto)
czas: 232-225 Ma
klasyfikacja:
Dinosauria
Ornithischia


Wstęp
Pisanosaurus jest najwcześniejszym i najprymitywniejszym znanym dinozaurem ptasiomiednicznym. Nie można jednak wykluczyć, że jest heterodontozaurydem lub niedinozaurowym dinozauromorfem. Pisanozaur żył w późnym triasie na terytorium dzisiejszej Ameryki Południowej. Był niewielki, roślinożerny i prawdopodobnie potrafił szybko biegać. Osiągał około 1 metr długości i 3-9 kg wagi. Niedokładność tych oszacowań wynika z trudności w szacowaniu masy wymarłych zwierząt oraz szczególnie z powodu niekompletności odnalezionego materiału - nie wiemy na przykład, jak długi miał ogon. Całkiem możliwe, że tak jak inne prymitywni przedstawiciele Ornithischia, miał ogon mierzący tyle co reszta ciała.

Etymologia
Nazwa rodzajowa pisanozaura upamiętnia Juana A. Pisano, argentyńskiego paleontologa. Epitet gatunkowy nadano na cześć chilijskiego przyrodnika - Carlosa Mertiego.

Materiał kopalny
Dotychczas znaleziono jedynie niekompletny holotyp (PVL 2577). Składał się on z: kości szczękowej, zębów i żuchwy, kręgów szyjnych, dalszych części obu kości udowych, kości piszczelowej i skokowej, kości strzałkowej, kości piętowej, elementów stopy, częściowego odcisku miednicy, fragmentarycznej łopatki oraz innych kości kończyn przednich.

Pozycja systematyczna i kontrowersje
Autor opisu pisanozaura - Casamiquela (1967) uznał go za bazalnego ornitopoda i umieścił w nowej rodzinie - Pisanosauridae.
Dziś Pisanosaurus jest powszechnie uważany za najprymitywniejszego znanego przedstawiciela Ornithischia. Jednak zarówno przynależność znalezionego materiału do jednego zwierzęcia, jak i pozycja systematyczna są przedmiotem debaty. Sereno (1991) zaproponował, że holotyp zawiera szczątki więcej niż jednego osobnika. Według niego fragmenty czaszki, częściowy odcisk miednicy i dalsze części kończyny tylnej należą do jednego zwierzęcia, lecz fragmentaryczna łopatka i inne kości kończyn przednich są zbyt małe, by mogły należeć do jednego osobnika. Stoi to w sprzeczności z tym, co napisał Bonaparte w 1976 roku: że kręgi zostały wydobyte w połączeniu z resztkami czaszki i szkielet mógł być kompletny, zanim nastąpiła jego erozja. Także nowe badania (Irmis i in., 2007) przeczą twierdzeniom Sereno. Bonaparte (1976) przypisał Pisanosaurus do rodziny Heterodontosauridae. Weishampel i Witmer (1990) oraz Sereno (1991) uznali go za najbardziej bazalnego ptasiomiednicznego dinozaura. Ci pierwsi stwierdzili, że podobieństwo do heterodontozaurydów jest plezjomorficzne. W 2004 roku Norman i in. jeszcze raz podkreślili podobieństwa w budowie czaszki pisanozaura i heterodontozaurydów. Norman i współpracownicy (2004) odnotowali sprzeczne cechy czaszki oraz materiału pozaczaszkowego i zakwestionowali, podobnie jak Sereno wcześniej, pochodzenie szczątków od jednego osobnika. Pozostałości czaszki mają cechy genazaurów (Genasauria), a nawet cerapodów (Cerapoda). Natomiast pozostałe szczątki nie mają nawet synapomorfii dinozaurów.
Bonaparte (1976) doszukał się miednicy pisanozaura skierowanej do przodu jak u dinozaurów gadziomiednicznych, lecz późniejsze badania nie potwierdziły tego. Irmis, Parker, Nesbitt i Liu (2007) uznali pisanozaura za przedstawiciela Ornithischia, ponieważ cechy pozwalające na wykluczenie Pisanosaurus z tego kladu są plezjomorficzne. Stwierdzili także, że wszystkie synapomorfie Ornithischia są związane z żerowaniem, tak więc teza, że Pisanosaurus jest bazalnym dinozaurokształtnym z morfologią szczęk zbieżną z dinozaurami ptasiomiednicznymi nie może zostać wykluczona. Wykazali także, że ustalenie jego pozycji filogenetycznej jest trudne, ponieważ z góry zakłada się, że Pisanosaurus jest dinozaurem ptasiomiednicznym. Analiza Nesbitta i in. (2010) wskazuje, że jest to przedstawiciel Ornithischia.
Podsumowując, Pisanosaurus jest prawdopodobnie najprymitywniejszym znanym dinozaurem ptasiomiednicznym. Jednak nie można także wykluczyć, że jest heterodontozaurydem lub bardziej bazalnym dinozauromorfem. Kwestia ta wymaga dalszych badań, oraz w szczególności nowych odkryć materiału kopalnego.

Środowisko życia
Szczątki pisanozaura odnaleziono w argentyńskiej formacji Ischigualasto (232-225 Ma). Żył on wśród wielu różnych gadów: dominowały rynchozaury i cynonodonty. Oprócz nich znaleziono też kości dicynodontów, prestozuchidów, ornitozuchidów, aetozaurów i prymitywnych dinozaurów. Najstarsze dinozaury żyły 232- 230 Ma (Furin et al., 2006) i znane są z dolnych osadów tej formacji. Natomiast pisanozaur pochodzi prawdopodobnie ze środkowej części (Shipman, 2004, Ezcurra w Langer et al., 2009).


Pisanosaurus mertii Casamiquela, 1967

Obrazki

dinozaury z Ischigualasto - ostatni to pisanozaur

pisanozaur uciekający przed herrerazaurydem

pisanozaur spogląda optymistycznie w przyszłość
Obrazek

pisanozaur (zwróć uwagę na maleńkie łapki)
Obrazek


Literatura
Irmis, R. B., Parker, W. G., Nesbitt, S. J. & Liu, J. 2007. Early ornithischian dinosaurs: the Triassic record. Historical Biology 19:3–22.
http://socrates.berkeley.edu/~irmisr/trornith.pdf

Langer, M.C., Ezcurra, M.D., Bittencourt, J.S., & F.E. Novas. 2009. The origin and early evolution of dinosaurs. Biological Reviews, Online first

Martinez, R.N., Sereno, P.C., Alcober, O.A., Colombi, C.E., Renne, P.R., Montanez, I.P. & Currie, B.S. (2011) "A basal

dinosaur from the dawn of the dinosaur era in southwestern Pangaea" Science, 331, 206-210. doi: 10.1126/science.1198467

R. M. Casamiquela. 1967. Un nuevo dinosaurio ornitisquio triasico (Pisanosaurus mertii; Ornithopoda) de la Formación Ischigualasto, Argentina [A new Triassic ornithischian dinosaur (Pisanosaurus mertii; Ornithopoda) from the Ischigualasto Formation, Argentina]. Ameghiniana 4(2):47-64
tłumaczenie na dinodata.org:
http://www.dinodata.org/index.php?optio ... &Itemid=67

http://en.wikipedia.org/wiki/Pisanosaurus
http://en.wikipedia.org/wiki/Ischigualasto
Ostatnio zmieniony 3 marca 2010, o 21:31 przez nazuul, łącznie zmieniany 6 razy.

Awatar użytkownika
hanys
Jurajski allozaur
Jurajski allozaur
Posty: 1012
Rejestracja: 24 lipca 2008, o 14:37
Lokalizacja: beWYRYhills

Post autor: hanys »

wymarłych zwierząt.oraz szczególnie
uznał do za bazalnego ornitopoda
go
oraz materiału pozczaszkowego
pozaczaszkowego

Awatar użytkownika
Tomasz
Kredowy tyranozaur
Kredowy tyranozaur
Posty: 2172
Rejestracja: 30 października 2006, o 15:16
Lokalizacja: Międzychód

Post autor: Tomasz »

czilijskiego przyrodnika
A nie czasem "chilijskiego" (patrz np. peso chilijskie i chilijczycy)?
Tomasz Sokołowski

Koniecznie zapoznaj się z Regulaminem!

Awatar użytkownika
szerman
Neogeński mastodont
Neogeński mastodont
Posty: 4060
Rejestracja: 23 czerwca 2009, o 10:40
Imię i nazwisko: MSz
Lokalizacja: B-B

Re: [OPIS] Pisanosaurus (pisanozaur)

Post autor: szerman »

nazuul pisze:Pisanosaurus jest bazalnym dinozaurokształtnym z morfologią szczęk zbieżną z dinozauremi ptasiomiednicznymi nie może zostać wykluczona.
dinozaurami

Awatar użytkownika
Dawid Mika
Jurajski allozaur
Jurajski allozaur
Posty: 1016
Rejestracja: 23 maja 2008, o 15:49
Lokalizacja: Górny Śląsk

Post autor: Dawid Mika »

Jednak nie można także wykluczyć, że jest heterodontozaurydem lub dinozauromorfem.
On dinozauromorfem na pewno jest, gdyż do tej grupy należy także Dinosauria, a więc wszystkie "prawdziwe" dinozaury. Tak więc zdanie może być mylące.
Sugerowałbym zmianę na coś takiego:
Jednak nie można także wykluczyć, że jest on heterodontozaurydem lub niedinozaurowym dinozauromorfem.

ODPOWIEDZ