Gdyby kometa nie spad??a...cz.2 - Tyrani swojego ??wiata

Dyskusje na temat "strasznych jaszczurów"
Awatar użytkownika
Xyphactinus
Karboński antrakozaur
Karboński antrakozaur
Posty: 525
Rejestracja: 18 kwietnia 2006, o 20:12
Lokalizacja: tak naprawdę z Poznania

Gdyby kometa nie spad??a...cz.2 - Tyrani swojego ??wiata

Post autor: Xyphactinus »

Spekulatywna ewolucja Tyrannosauridae
W ??wiecie SED wszystkie kredowe zwierzÄ?ta podlegajÄ? ewolucji i - co za tym idzie - r??wnie?? zmianom. Dotyczy to tak??e najs??ynniejszego z dinozaur??w, Tyrannosaurus rex. Pod koniec mezozoiku by?? prawdopodobnie najwiÄ?kszym z teropod??w i dominujÄ?cym drapie??nikiem Ameryki P????nocnej. Jego krewni ??yli r??wnie?? na tym kontynencie oraz we wschodniej czÄ???ci Azji, gdzie niepodzielnie panowa?? Tarbosaurus bataar, r??wnie?? ogromny tyranozauryd. Jednak rozmiar nie by?? jedynÄ? charakterystycznÄ? cechÄ? tej rodziny. By??y niÄ? r??wnie?? skarla??e dwupalczaste rÄ?ce, praktycznie bezu??yteczne przy polowaniach czy nawet dobijaniu zdobyczy. W ewolucji dinozaur??w drapie??nych daje siÄ? zauwa??yÄ? pewien logiczny ciÄ?g, je??li chodzi o degeneracjÄ? ko??czyn przednich. U teropod??w z gatunku Dilophosaurus wetherelli wystÄ?powa??y stosunkowo d??ugie rÄ?ce zaopatrzone w cztery palce. Przednie ko??czyny Allosaurus fragilis by??y ju?? nieco kr??tsze i tylko tr??jpalczaste. Skarla??e rÄ?czki tyranozaur??w nawet u wyro??niÄ?tych osobnik??w by??y nieznacznie d??u??sze od ludzkich, tak wiÄ?c m??odsze drapie??niki, chocia?? wiÄ?ksze, mia??y coraz kr??tsze ko??czyny g??rne z coraz mniejszÄ? ilo??ciÄ? palc??w. W SEDzie potomkowie Tyrannosauridae sÄ? wiÄ?ksi, ale ju?? ca??kowicie pozbawieni rÄ?k, a ich cia??a pokryte sÄ? pi??rami, przystosowujÄ?c do ch??odnego lub umiarkowanego klimatu panujÄ?cego na znacznych obszarach Ameryki P????nocnej i Eurazji.
Azja - podzielona przez rozmaito??Ä?

Obrazek
Od lewej do prawej:Ichtyotyrannus siamensis, Cryotyrannus sibiricum, Orientalivenator maximus, Ichtyotyrannus insularis
Azja jest kolebkÄ? tyranozaur??w, tutaj te?? teropody te rozwija??y siÄ? d??ugo po zako??czeniu okresu kredowego, lecz od tamtego czasu zasz??o wiele zmian. Potomkowie takich dinozaur??w jak Tarbosaurus czy Alioramus musia??y zmierzyÄ? siÄ? z przeciwno??ciami losu - niekt??re grupy dinozaur??w wyginÄ???y, inne siÄ? zmieni??y i rozmno??y??y, innym z kolei nasz??a ochota na niszÄ? dominujÄ?cego drapie??cy. Po pierwszej epoce lodowcowej nastÄ?pi?? gwa??towny rozw??j inteligentniejszych i lepiej przystosowanych do ch??odnych warunk??w dromeozaur??w. Wykszta??ci??y one nowe, wiÄ?ksze formy, mogÄ?ce zagroziÄ? pozycji tyranozaur??w jako najgro??niejszych drapie??nik??w. Natomiast ju?? w oligocenie nastÄ?pi??a ekspansja nowych, osobliwych teropod??w - indyjskich abelizaur??w, kt??re w po??owie miocenu zdo??a??y opanowaÄ? wiÄ?kszo??Ä? po??udniowej Azji, pozostawiajÄ?c tyranozaurom zaledwie kilka nisz ekologicznych. Umiarkowana i ch??odna p????noc okaza??a siÄ? zbyt zimna dla egzotycznych naje??d??c??w, pozwalajÄ?c tam dalej rzÄ?dziÄ? pierwotnym w??adcom tej krainy. Te zmiany spowodowa??y, ??e od pierwotnej rodziny Tyrannosauridae oddzieli??o siÄ? nowe plemiÄ? - Ichtyotyrannini, wywodzÄ?ca siÄ? od gatunk??w pokrewnych rodzajowi Alioramus. Jej cz??onkowie to d??ugoszczÄ?cy rybo??ercy. Najlepszymi przyk??adami tego taksonu sÄ? przedstawiciele rodzaju Ichtyotyrannus, I. siamensis i I. insularis. Pierwszy z nich to najwiÄ?kszy przedstawiciel podrodziny, osiÄ?gajÄ?cy 6m d??ugo??ci i 2m wzrostu. Ten teropod o nieopierzonym brzuchu, nogach i pysku zamieszkuje po??udniowo-wschodniÄ? AzjÄ?, Indie i po??udnie Chin. Ichtiotyran syjamski ??ywi siÄ? g????wnie rybami i padlinÄ?, czasem polujÄ?c na ma??e dinozaury i ptactwo wodne. Pierze pokrywajÄ?ce jego cia??o jest jasnobrÄ?zowe, a sk??ra ma zielonkawÄ? barwÄ?. Jego g??owÄ? zdobi czubek d??u??szych pi??r, u samca majÄ?cych czerwony kolor. Drugi z nich, wyspiarski ichtiotyran nale??y do mniejszych cz??onk??w podrodziny, ma bowiem 5m d??ugo??ci i 1,7m wysoko??ci. ??yje na wyspach Archipelagu Malajskiego, gdzie poluje na ryby i p??azy oraz oczyszcza pla??e z padliny. Ma ods??oniÄ?tÄ?, pomara??czowÄ? sk??rÄ? na brzuchu, nogach i twarzy, a pokrywajÄ?ce resztÄ? cia??a pi??ra majÄ? barwÄ? ciemnej zieleni. Najbardziej charakterystycznÄ? cechÄ? tego teropoda jest para kostnych wyrostk??w nad oczami o d??ugo??ci 10-15cm (wiÄ?ksze u samc??w). Drugie plemiÄ? - Tyrannosauini - r??wnie?? ma swoich przedstawicieli w Azji. W Chinach i Korei jest to Orientalivenator maximus, drapie??nik osiÄ?gajÄ?cy 11m d??ugo??ci i 3,7m wzrostu. Jego niebieskawe cia??o jest okryte srebrzystymi pi??rami z wyjÄ?tkiem twarzy, ??ydek i st??p. Ten krwio??erczy drapie??nik o silnym instynkcie terytorialnym musi rywalizowaÄ? o terytorium z mniejszymi, lecz inteligentniejszymi dromeozaurami. ??yjÄ?ce w monogamicznym "zwiÄ?zku" pary tych teropod??w czÄ?sto ??Ä?czÄ? siÄ? w grupy, by polowaÄ? na wiÄ?kszÄ? zdobycz. Jego bliskim krewnym jest Cryotyrannus sibiricum ??yjÄ?cy na terenie p????nocnej Mongolii, Syberii, a nawet - choÄ? w niewielkich ilo??ciach - w p????nocno-wschodniej Skandynawii. Kriotyran jest od czubka pyska do ko??ca ogona pokryty szarob??Ä?kitnym pierzem. Jako dominujÄ?cy syberyjski miÄ?so??erca osiÄ?ga 9m d??ugo??ci i 3m wzrostu. ChoÄ? podstawÄ? jego po??ywienia sÄ? upolowane zwierzÄ?ta, regularnie ??ywi siÄ? padlinÄ? - nale??y tu zauwa??yÄ?, ??e jego szczÄ?ki sÄ? silniejsze ni?? u wiÄ?kszego krewniaka, orientaliwenatora. Pozwala mu to na rozgryzanie ko??ci znalezionych zdech??ych zwierzÄ?t, zapewniajÄ?c sobie tym samym wiÄ?cej ??ywno??ci i energii.
Ameryka P????nocna - zdominowana przez tyran??w

Obrazek
Od lewej do prawej: Brontotyrannus rex, Suchotyrannus helopodus, Tyrannoraptor nanus, Hesperotyrannus californiensis, Dirodon smilosus
W Ameryce P????nocnej losy tyranozaur??w potoczy??y siÄ? zgo??a inaczej. Tutaj od samego poczÄ?tku radzi??y sobie one dobrze - nie tylko by??y najwiÄ?kszymi drapie??nikami lÄ?dowymi, ale te?? konkurencja ze strony dromeozaur??w by??a niewielka - wiÄ?kszo??Ä? z nich wymar??a, gdy w miocenie lasy zaczÄ???y ustÄ?powaÄ? trawiastym r??wninom, a przed plejstocenem wyginÄ???y ca??kowicie. W kr??tkim okresie braku rywali w zdobywaniu po??ywienia tyranozaury rozwinÄ???y nadzwyczajnÄ? ilo??Ä? r????norodnych form. Podrodzina szczup??ych Albertosaurinae przekszta??ci??a siÄ? w brodzÄ?cych rybo??erc??w o d??ugich szczÄ?kach zamieszkujÄ?cych po??udniowe obszary USA, takich jak Suchotyrannus helopodus. Grzbiet, boki, kark i potylica tego drapie??nika sÄ? pokryte szarobrunatnymi pi??rami, a jego sk??ra jest szara jak u aligatora. Zuchotyran ma 8m d??ugo??ci i 2,7m wzrostu, a zamieszkuje podmok??e tereny Niziny Zatokowej i Florydy, a nawet KubÄ?, JamajkÄ? i DominikanÄ?. Umo??liwi?? im to fakt, i?? pr??cz krokodylej paszczy, Albertosaurinae SED-u charakteryzujÄ? r??wnie?? silne, umiÄ???nione ogony u??atwiajÄ?ce p??ywanie. Kontynent jest zdominowany jednak przez Tyrannosaurinae. NajwiÄ?kszym z nich jest przera??ajÄ?cy Brontotyrannus rex, najwiÄ?kszy tyranozaurowaty, jaki kiedykolwiek ??y??. Od czubka wielkiego pyska, do pierzastego ko??ca ogona osiÄ?ga on 16m d??ugo??ci, a przyzdobiony kÄ?pÄ? d??u??szych pi??r ??eb wznosi siÄ? na wysoko??ci 5,3m. Cia??o tego potwora jest ??????tawe, pierze pokrywajÄ?ce ogon, grzbiet, boki i kark za?? ma kolor pomara??czowy. Ogromne ceratopsy zamieszkujÄ?ce prerie USA sÄ? jego ulubionÄ? zdobyczÄ?, dla kt??rej wyewoluowa?? do takich rozmiar??w. Jego ca??kowitym przeciwie??stwem jest zamieszkujÄ?cy tereny Stan??w Zjednoczonych i po??udniowej Kanady Tyrannoraptor nanus, stadny drapie??ca, kt??ry zastÄ?pi?? dromeozaury po ich wymarciu. Jego ciemnobrÄ?zowe pi??ra pokrywajÄ? te same obszary cia??a, co u brontotyrana, lecz jego cia??o ma tylko 4,5m d??ugo??ci i 1,5m wzrostu, czyniÄ?c go tym samym najmniejszego wsp????czesnego tyranozaura. Jego bliskim krewnym jest smuk??y Hesporotyrannus californiensis zamieszkujÄ?cy zachodnie wybrze??e USA. Ten ciep??olubny teropod o czerwonobrÄ?zowej sk??rze ma kÄ?pki d??ugich, czarnych pi??r tylko na czubku g??owy i ogona. OsiÄ?gajÄ?c jedynie 7m d??ugo??ci i 2,3 wzrostu, w otoczeniu znacznie wiÄ?kszych ro??lino??erc??w zmuszony jest polowaÄ? w watahach z??o??onych z 2-3 monogamicznych par, zwykle spokrewnionych ze sobÄ?. Oba te tyranozaury pochodzÄ? prawdopodobnie od niewielkich drapie??nik??w, takich jak Nanotyrannus. Innym teropodem zamieszkujÄ?cym obszar Ameryki P????nocnej, a konkretnie Kanady, jest Dirodon smilosus mierzÄ?cy 7,5m d??ugo??ci i 2,5m wzrostu. Ten drapie??nik nie wywodzi siÄ? z plemienia Tyrannosaurini, ale z "bezplemiennych" teropod??w, jak na przyk??ad Daspletosaurus. Jako p????nocny teropod, jego cia??o pokryte jest kasztanowymi pi??rami, a wystajÄ?ca spod nich czerwonawa sk??ra widoczna jest tylko na ??ydkach, stopach i pysku. Najbardziej charakterystycznymi cechami dirodona jest znacznych rozmiar??w ??eb z parÄ? bardzo d??ugich zÄ?b??w wystajÄ?cych z g??rnej szczÄ?ki. S??u??Ä? mu one do przebijania gard??a zdobyczy tak, jak robi??y to szablozÄ?bne koty w naszym ??wiecie. Zar??wno on, jak i inne p????nocnoameryka??skie tyranozaury majÄ? przed sobÄ? d??ugÄ?, znacznie ciekawszÄ? przysz??o??Ä? ni?? ich krewni zza Pacyfiku, choÄ? prawdopodobnie to one padnÄ? jako pierwsze ofiarÄ? cywilizacji antropozaur??w.
Drzewo genealogiczne

Obrazek
Ostatnio zmieniony 10 lutego 2007, o 12:20 przez Xyphactinus, łącznie zmieniany 1 raz.
"Chciałbym, żeby świat był dwa razy większy i połowa jego była wciąż niezbadana."
sir David Attenborough
Obrazek
Cykl "Gdyby kometa nie spadła":
http://www.dinozaury.com/forum/viewtopic.php?t=939
http://www.dinozaury.com/forum/viewtopic.php?t=967

KrzysiekLichota
Permski synapsyd
Permski synapsyd
Posty: 669
Rejestracja: 23 lipca 2006, o 09:37
Imię i nazwisko: Krzysztof Lichota
Lokalizacja: okolice Poznania

Post autor: KrzysiekLichota »

naprawdÄ? bardzo ciekawy tekst.
sam wymy??li??es ten ??wiat SED i te nazwy??
poza tym jest parÄ? liter??wek.
Ostatnio zmieniony 12 lutego 2007, o 11:18 przez KrzysiekLichota, łącznie zmieniany 2 razy.

Awatar użytkownika
Xyphactinus
Karboński antrakozaur
Karboński antrakozaur
Posty: 525
Rejestracja: 18 kwietnia 2006, o 20:12
Lokalizacja: tak naprawdę z Poznania

Post autor: Xyphactinus »

Po pierwsze: dziÄ?ki.
Po drugie: owszem, ??wiat SED wymy??lam sam, na razie nie zaprojektowa??em wszystkich zwierzÄ?t, wiÄ?kszo??Ä? z nich mam jeszcze w g??owie (chyba najbardziej jestem zadowolony z ankylozaur??w, ale co im siÄ? stanie, jeszcze siÄ? dowiecie). W najbli??szym czasie pojawi siÄ? artyku?? o dromeozaurach, ale muszÄ? je jeszcze dopracowaÄ?.
Po trzecie: zaraz poszukam tych liter??wek i je poprawiÄ?. DziÄ?ki za poinformowanie.
"Chciałbym, żeby świat był dwa razy większy i połowa jego była wciąż niezbadana."
sir David Attenborough
Obrazek
Cykl "Gdyby kometa nie spadła":
http://www.dinozaury.com/forum/viewtopic.php?t=939
http://www.dinozaury.com/forum/viewtopic.php?t=967

Megistotherium
Permski synapsyd
Permski synapsyd
Posty: 701
Rejestracja: 21 stycznia 2007, o 11:49
Lokalizacja: Poznań

Post autor: Megistotherium »

Xyphactinus - gratulacje! Przeczyta??em z zainteresowaniem.
Pozw??l, ??e o cos spytam. Jak widzisz - w ??wietle swych wizualizacji i teorii - koncepcje m??wiÄ?cÄ? o miÄ?so??erno??ci tyranozaura, ale nie jego drapie??no??ci. Zapewne jÄ? znasz - tyranozaury jako zwierzÄ?ta typowo padlino??erne; stÄ?d skarla??e i nieprzydatne faktycznie przy polowaniach przednie ??apy oraz nieprzystosowane do biegania tylne.
Jak , Twoim zdaniem, mog??aby ewoluowaÄ? ta grupa zwierzÄ?t, je??li ta teoria okaza??aby sie prawdziwa?

Niecierpliwie czekam na wspomniane przez Ciebie projekty ewolucji innych grup dinozaur??w. Czy sÄ? w??r??d nich r??wnie?? dinozauroidy?[/quote]

Dominik
Dewoński labiryntodont
Dewoński labiryntodont
Posty: 303
Rejestracja: 14 marca 2006, o 16:10
Lokalizacja: Brzozów

Post autor: Dominik »

[img]http://userbars.org/data/media/5/Harry_Potter.png[/img]

Awatar użytkownika
Xyphactinus
Karboński antrakozaur
Karboński antrakozaur
Posty: 525
Rejestracja: 18 kwietnia 2006, o 20:12
Lokalizacja: tak naprawdę z Poznania

Post autor: Xyphactinus »

Megistotherium pisze:Jak widzisz - w ??wietle swych wizualizacji i teorii - koncepcje m??wiÄ?cÄ? o miÄ?so??erno??ci tyranozaura, ale nie jego drapie??no??ci. Zapewne jÄ? znasz - tyranozaury jako zwierzÄ?ta typowo padlino??erne; stÄ?d skarla??e i nieprzydatne faktycznie przy polowaniach przednie ??apy oraz nieprzystosowane do biegania tylne.
Jak , Twoim zdaniem, mog??aby ewoluowaÄ? ta grupa zwierzÄ?t, je??li ta teoria okaza??aby sie prawdziwa?
To jest bardzo ciekawe pytanie i w sumie cieszÄ? siÄ?, ??e je zada??e?? - jest to wszak jakie?? nowe wyzwanie dla mojej wyobra??ni. Gdyby tyranozaur by?? rzeczywi??cie padlino??erca, odstraszajÄ?cym samymi swymi rozmiarami od zdobyczy, kto?? musia??by wynale??Ä? na niego jakiego?? bata. Tu prawdopodobnie popisa??yby siÄ? dromeozaury, sprytniejsze i - po d??ugiej ewolucji do bycia bardziej niebezpiecznym - lepiej uzbrojone. Padlino??erny tyranozaur ewoluowa??by wiÄ?c w kierunku jednej z tych alternatyw - "hieny" lub "sÄ?pa". Ewolucja "hieny" zak??ada??aby nieznaczne zmniejszenie rozmiar??w, ale wykszta??cenie wyjÄ?tkowo mocnych, szerokich szczÄ?k do rozrywania miÄ?sa. ByÄ? mo??e niekt??re zÄ?by przekszta??ci??yby siÄ? w ??amacze do gruchotania ko??ci padliny. W starciu o zdobycz pojedynczy "hienozaur" mia??by ??rednie szanse, wiÄ?c na szczeg??lne okazje zbiera??by siÄ? w grupy do odstraszenia drapie??nik??w. Z kolei alternatywa "sÄ?pa" prowadzi??aby do raczej niedu??ego, ewentualnie ??rednich rozmiar??w teropoda z - podobnie jak odpowiednik z naszego ??wiata - nieopierzonÄ? g??owÄ? i szyjÄ?. By??yby one r??wnie?? wyd??u??one, a szczÄ?ki wÄ???sze, by lepiej wnikaÄ? w truch??o. Dla bezpiecze??stwa "wulturotyrany" przemieszcza??yby siÄ? w grupach, powoli sunÄ?Ä? przez prerie i stepy w poszukiwaniu padliny - taka zdobycz nie ucieka. Jako zwierzÄ?ta mniejsze od dominujÄ?cych drapie??nik??w, musialyby byÄ? raczej cierpliwe i pasywne, a przy tym niezwykle ??ar??oczne, by nie musieÄ? od??ywiaÄ? siÄ? zbyt czÄ?sto. Ale to by??by temat ju?? na inny ??wiat spekulatywny.
"Chciałbym, żeby świat był dwa razy większy i połowa jego była wciąż niezbadana."
sir David Attenborough
Obrazek
Cykl "Gdyby kometa nie spadła":
http://www.dinozaury.com/forum/viewtopic.php?t=939
http://www.dinozaury.com/forum/viewtopic.php?t=967

Megistotherium
Permski synapsyd
Permski synapsyd
Posty: 701
Rejestracja: 21 stycznia 2007, o 11:49
Lokalizacja: Poznań

Post autor: Megistotherium »

Moim zdaniem, w starciu z tak dobrymi drapie??nikami jakimi by??y dromeozaury, na dodatek polujÄ?cymi stadnie (co oznacza??o jednocze??nie, ??e prawdopodobie??stwo pozostawienia przez nie wiÄ?kszej porcji resztek zmniejsza??o siÄ?) tyranozaury nie mog??y ewoluowaÄ? w stronÄ? zmniejszania rozmiar??w. W??a??nie gigantyzm by?? ich podstawowym argumentem w walce o truch??o. Rozmiar dinozaura, w moim skromnym mniemamniu, musia??by pozostaÄ? ten sam.
Argumentem za utrzymaniem gigantyzmu jest tak??e rozw??j jego szczÄ?k. U tyranozaur??w ko??ca kredy - je??li sie nie mylÄ?, proszÄ? mnie poprawiÄ? - widzimy, ??e istotnÄ? role w jego "szufladzie" odgrywajÄ? tnÄ?ce, podobne do no??y zÄ?by. To, wed??ug mnie, sugeruje, i?? tyranozaury na tyle szybko odnajdywa??y padlinÄ? lub na tyle skutecznie odgania??y od zabitego zwierza jego zab??jc??w, i?? mog??y sie w du??ej mierze posilaÄ? miÄ?kkimi czÄ???ciami cia?? zabitych stworze??, zanim skonsumowa?? je kto inny. Antidotum dromeozaur??w na tego podÄ???ajÄ?cego ich tropem i wyposa??onego w ??wietny wÄ?ch ??cierwojada (ale nie wiem, jakie mia??oby to byÄ? antidotum) mog??oby doprowadziÄ? do rozwoju jego zÄ?b??w na wspomniany przez Ciebie wz??r "hienowy". Zmuszony do zadowalania siÄ? ju?? ogryzionym szkieletem tyranozaur musia??by przystosowaÄ? swoje zÄ?biska do kruszenia ko??ci. A to oznacza utrzymanie czy nawet zwiÄ?kszenie rozmiar??w paszczy i g??owy.
Rozw??j silnych szczÄ?k nie oznacza - moim zdaniem - zmniejszania rozmiar??w cia??a. Przeciwnie.
ByÄ? mo??e tyranozaur zmuszony by??by rozpoczÄ?Ä? konkurencjÄ? z dromeozaurami i innymi teropodami na zmys??y. Poniewa?? od poczÄ?tku jego wzrok by?? znacznie upo??ledzony wzglÄ?dem wÄ?chu, oznacza??oby to dalszy rozw??j puszek wÄ?chowych.
Czy dobrze antycypujÄ? tok ewolucji?

ODPOWIEDZ